CD&V-Kamerlid Els Van Hoof vraagt in een resolutie de federale regering om Paul Rusesabagina, die sinds gisteren in Rwanda terechtstaat omwille van terroristische misdrijven, onmiddellijk te repatriëren. Van Hoof: “De Rwandese autoriteiten kunnen geen eerlijk en onafhankelijk proces garanderen. Ons land moet actief tussenkomen terwijl de rechten van een Belgisch staatsburger geschonden worden.”
Paul Rusesabagina (66) werd beroemd als de hoteluitbater die 1.200 levens redde tijdens de Rwandese genocide, verfilmd in Hotel Rwanda. Maar hij staat ook bekend als criticus van Rwandees president Paul Kagame. In de jaren na de genocide ontvluchtte hij Rwanda en verwierf het Belgisch staatsburgerschap. In augustus 2020 werd hij onder uiterst dubieuze omstandigheden gearresteerd en vanuit Dubai naar Rwanda gebracht. Tijdens zijn proces, dat op 17 februari van start ging, wordt hij beticht van terrorismemisdrijven.
CD&V-Kamerlid Els Van Hoof vraagt zijn onmiddellijke repatriëring naar België in een resolutie. Van Hoof: “De manier waarop hij met een list naar Kigali werd geleid en gearresteerd, valt te veroordelen als gedwongen verdwijning. Van belang is dat de Rwandese autoriteiten geen eerlijk en onafhankelijk proces kunnen garanderen. Zijn arrestatie was illegaal, hij kreeg wekenlang geen toegang tot een advocaat naar keuze en krijgt nog altijd niet de juiste medicatie toegediend.”
Van Hoof verwijst naar het voorbeeld van pater Guy Theunis, die als Kagame-criticus in 2005 werd beschuldigd van aanzetten tot genocide, maar na inspanningen van de Belgische overheid werd gerepatrieerd. Het proces werd in België verdergezet en uiteindelijk zonder gevolg geklasseerd. Van Hoof: “Dhr. Rusesabagina is evenveel Belg als pater Guy Theunis. Ons land moet meer doen dan enkel consulaire bijstand leveren en ijveren voor zijn repatriëring, zodat hij in België een eerlijk proces krijgt. Als de Rwandese autoriteiten overtuigd zijn van zijn schuld, dan mag de uitlevering geen probleem vormen.”
Met de vraag om uitlevering gaat Van Hoof verder dan Europees Parlement, dat vorige week opriep tot een eerlijk proces en zijn verdwijning veroordeelde. Ook plaatst Van Hoof de zaak in een breder perspectief, namelijk de ernstige mensenrechtenschendingen die al decennia plaatsvinden onder President Kagame. Van Hoof: “Ons land moet in de dialoog met Rwanda veel sterker reageren op de situatie van mensenrechten in het land. De zaak-Rusesabagina is geen geïsoleerd geval, maar een voorbeeld van een bredere en systematische problematiek in het Rwandese rechtssysteem. Iedereen die kritiek heeft op het regime wordt het slachtoffer van lastercampagnes of zelfs erger. Rapporten van Amnesty International en Human Rights Watch leggen een systematisch patroon van folteringen, gedwongen verdwijningen, illegale en arbitraire aanhoudingen, oneerlijke processen en andere ernstige mensenrechtenschendingen bloot.”
Van Hoof vraagt in haar resolutie dat de Rwandese autoriteiten geloofwaardige en transparante onderzoeken instellen naar de daders van deze mensenrechtenschendingen, in samenwerking met onafhankelijke experts zoals de VN-speciale rapporteur inzake buitengerechtelijke, standrechtelijke of willekeurige executies. In 2020 nog overleed zanger en regime-criticus Kizito Mihigo in politiebewaring, in verdachte omstandigheden. Verantwoordelijke instanties hebben steeds nagelaten om een onderzoek naar zijn dood in te stellen.