Een zucht van opluchting moet er door velen zijn gegaan. Ook ik werd gisteren overmand door een gevoel van rechtvaardigheid. Het Grondwettelijk Hof oordeelde immers dat de 2 wetsbepalingen die verhinderen dat fertiliteitscentra informatie over de donor kunnen overmaken aan het donorkind ongrondwettelijk zijn. In zijn argumentatie benadrukt het Hof dat de wetgever “absolute voorrang heeft gegeven aan de belangen van de donor, ten nadele van de belangen van het verwekte kind”. Eindelijk komt men dus tegemoet aan de rechten van het donorkind.
Anonimiteit is niet meer van deze tijd. Laat dat duidelijk zijn. Veel te lang werd het niet-kennen van je eigen afkomst als een simpel fait-divers beschouwd. Een visie die achterhaald is en volledige voorbijgaat aan de diepe wens van vele donorkinderen om hun afkomst te kennen. Anno 2024 leven we bovendien in een samenleving waarin informatie en desinformatie voor het grijpen liggen. De wereld is één vaak ongecontroleerde informatiehub geworden. Daarom is het van cruciaal belang dat donorkinderen zelf de tools en het recht in handen hebben om de identiteit van hun donor te leren kennen. Het gevaar bestaat anders dat anderen in de omgeving misschien informatie hebben die het kind zelf niet heeft, met alle schadelijke gevolgen van dien.
Al sinds 2015 probeer ik via wetgevend werk de rechten van het donorkind beter te beschermen. Voor cd&v hebben kinderen verwekt met donormateriaal ook het recht op de kennis van hun identiteit en die van hun donor. Hierbij zal een onafhankelijke instantie de belangen die door de donor worden ingeroepen om anoniem te blijven afwegen tegen het belang van het kind.
De anonimiteit werd al in 12 EU landen opgeheven. Dat het Grondwettelijk Hof in België nu ook van oordeel is dat de beperking ongrondwettelijk is, schept hoop. De rechten van kinderen moeten altijd primeren boven het recht op kinderen. Je kan je ook de vraag stellen of het dan beter is dat donorkinderen zonder enige begeleiding en vaak stiekem commerciële databanken afschuimen. Laat dat nu ook net het belangrijke tweede luik zijn in mijn wetsvoorstel. Donorkinderen en wensouders moeten steeds beschikken over voldoende psychologische omkadering. De psychologische begeleiding van de wensouders zou een verplicht aanbod moeten zijn niet enkel voor en tijdens de zwangerschap, maar zeker ook na de geboorte.Ook wanneer een donorkind om de gegevens van de donor vraagt, moet het over psychologische begeleiding geïnformeerd worden.
Wat mij betreft moet de politiek niet wachten tot 30 juni 2027. Mijn wetsvoorstel ligt klaar in het parlement en ik hoop op de steun van de andere partijen. Het recht om je afstamming te kennen is fundamenteel. Het wordt tijd dat België niet langer als één van de laatste landen in West-Europa vast blijft houden aan de anonimiteit van donorgegevens. Je roots kennen is een basisrecht.