“Wij, België én de EU, gooien al onze humanitaire principes en het internationaal recht gewoon op het stort.” Els Van Hoof (CD&V), voorzitter van de commissie Buitenlandse Betrekkingen, dringt aan dat de regering voor donderdag nog samenkomt over Gaza.
Kamerlid Els Van Hoof (CD&V) heeft net telefoon gehad van Artsen zonder Grenzen (AZG) als we haar spreken. “Hun mensen zijn uitgeput”, zegt ze. “Het is de laatste Belgische ngo die nog in Gaza binnen kan. Israël legt hen nu een nieuwe registratie op. We moeten alles doen zodat ze daar kunnen blijven. Want anders laten we alles in Gaza over aan de GHF (de omstreden Amerikaans-Israëlische organisatie die sinds mei de verdeling van noodhulp heeft overgenomen, red.). En wat die doet, is vreselijk.”
Van Hoof is voorzitter van de Commissie Buitenlandse Betrekkingen. Die komt donderdag vervroegd samen voor een gedachtewisseling met de minister van Buitenlandse Zaken Maxime Prévot (Les Engagés) over Gaza. AZG wil in de commissie getuigen over hoe burgers in Gaza elke dag opnieuw het slachtoffer worden van gruwelijk geweld bij voedselbedelingen door de GHF. “Georkestreerde moord”, noemde de ngo dat vorige week in een rapport. “En wij, België én de EU, laten dit gebeuren”, zegt Van Hoof. “We gooien al onze humanitaire principes én het internationaal recht op het stort.”
Vrijdag besliste de Israëlische regering om Gaza-Stad te belegeren. Is “een gedachtewisseling” donderdag niet te weinig te laat?
“De situatie in Gaza verergert week na week. Zoals AZG zegt: er is daar een georkestreerde moord bezig. 12.000 kinderen zijn in hongersnood, premier Netanyahu gaat over tot de totale bezetting van Gaza. Als de Europese Unie het niet doet, moet België afzonderlijk optreden.”
“Vorige week verscheen in Nederland een rapport van de Adviescommissie van Volkenrechterlijke vragen. Daarin staat dat elk land de inspanningsverplichting heeft om een genocide te voorkomen. Die verplichting geldt vanaf het moment dat er een risico is op genocide. Ook al heeft een land de capaciteit niet om die genocide te stoppen. Maar doordat meerdere landen het individueel doen, kan er toch gezamenlijk impact zijn. Een land mag zich dus niet verstoppen achter de EU of de VN. Volgens het genocideverdrag moet elk land ook individueel actie ondernemen. Als je dat niet doet, ben je medeplichtig door passiviteit.”
Dus België is dan medeplichtig? Want sinds begin 2024 is er officieel een risico op genocide in Gaza.
“Ja. Als de genocide achteraf erkend wordt door een internationale rechtbank, kun je aansprakelijk gesteld worden. Slovenië, bijvoorbeeld, heeft dat goed begrepen. Dat kondigde vrijdag als eerste land aan om effectief een importban in te voeren tegen goederen uit de bezette gebieden.”
“Het internationaal recht moet ons uitgangspunt zijn. Het is het enige onwankelbare als je tegenstand krijgt. En dat principe wordt nu te grabbel gegooid. Niets doen als er een genocide aan de gang is, is ook een keuze.”
De beslissing om iets te doen, moet binnen de regering genomen worden. Wat is de finaliteit van de commissie die u donderdag samenroept?
“Daar raak je aan een gevoelig punt. CD&V heeft altijd gezegd dat de regering moet samenkomen voor de commissie dat doet. Vooruit en Les Engagés ook. Ik hoop dat het nog gebeurt.”
Dus de commissie is een middel om de druk op de regering te verhogen?
“Ja, er is nood aan concrete actie. Wij moeten daartoe blijven oproepen. We mogen niet meedoen aan dat schuldig verzuim. Ik weiger dat.”
Wie bedoelt u precies met “we”?
“Alle partijen die de commissie ondersteund hebben: de Vlaamse partijen binnen de meerderheid en Les Engagés.”
U rekent de N-VA daarbij? Premier Bart De Wever (N-VA) zou nochtans zo de regering kunnen samenroepen. Hij doet dat voorlopig niet.
“De N-VA steunde de vervroegde commissie, die er kwam op vraag van de drie andere partijen en een deel van de oppositie. De houding van de N-VA is schizofreen. De Wever reageert niet op de nieuwe ontwikkelingen in Gaza. Hij is op vakantie in Zuid-Afrika, via sociale media zie ik dat hij daar rondzweeft. Hopelijk duikt hij daar ook in de geschiedenis van de apartheid. Dat nationale trauma maakt dat Zuid-Afrika zo snel reageerde op de genocide in Gaza en een klacht indiende bij het Internationaal Gerechtshof. Er is in Zuid-Afrika een einde gekomen aan de apartheid omdat Europese landen zich daar – individuéél – tegen verzet hebben. Oké, sancties nemen binnen de EU zou beter zijn. Samen is beter. Maar de N-VA verstopt zich daar nu achter om niets te doen. Net zoals ze zich achter de MR verstopt om geen standpunt in te nemen. Ik vind dat ongehoord. De N-VA zou beter opschuiven.”
Nadat het nieuws over de belegering bekend was geraakt, klonk het bij de N-VA: we doen niet niets, we doen humanitaire droppings.
“Méén je dat? Die droppings zijn een politieke daad. Als je ze uitvoert, erken je de facto dat Israël hongersnood inzet als oorlogswapen. Waarom gooi je anders voedsel naar beneden? Dus, beste N-VA, wat is de volgende stap? Je kunt niet zeggen: ‘De rest zien we dan wel’. Los van het feit dat de luchtdroppings gecontesteerd zijn, zijn ze absoluut niet voldoende. En er is echt wel meer nodig om Israël onder druk te zetten. De grenzen moeten open om vrachtwagens met voedsel binnen te laten.”
De MR is het meest onverzettelijk pro-Israël. Vorige week maakte de partij wel een bochtje door de gedeeltelijke opschorting van de Israëlische deelname aan het onderzoeksprogramma Horizon Europe te steunen.
“Die opschorting is totaal niet genoeg om impact te hebben op Israël. Maar, eerlijk? Ik was wel opgelucht toen ik hoorde dat de MR erin mee ging. Het is een begin, eindelijk. De MR verwijst altijd maar naar de EU, zonder haar kunnen we niets doen, zeggen ze. Al járen heeft de MR een Europees commissaris: nu Hadja Lahbib, voordien Didier Reynders.” (windt zich op) “Dus voor postjes kunnen ze wél druk zetten, maar voor beleid niet? Sorry, ik ben gepikeerd.”
Hoe comfortabel voelt het dan nog om met hen in een regering te zitten?
(ontwijkend) “Tja. De MR zegt dat alleen de VS de macht hebben om iets aan de daden van Israël te veranderen. Dus de VS beslissen alles alleen? Ik, noch mijn partij, zet me aan de kant van de VS op dit moment. Noch aan die van Hongarije of Italië.”
Kan de regering hierover vallen? Vindt u dat CD&V er hiervoor de stekker moet uittrekken?
“Het helpt niets. Niemand in Gaza wordt er beter van.”
Nu maakt uw partij deel uit van een regering die voorlopig zwijgt terwijl er een genocide bezig is.
“Ik geloof dat we nog altijd iets kunnen doen. We kunnen nu nog altijd een importban invoeren of een inreisverbod uitvaardigen voor Israëlische politici. Ik zie nog mogelijkheden. De MR moet bijdraaien. Andere landen beginnen zich nu te keren. België gaat toch niet het laatste land zijn dat zich achter Netanyahu schaart? Komaan! Nu moet er week na week vooruitgang geboekt worden binnen de meerderheid. Met voldoende binnenlandse en buitenlandse druk moet het mogelijk zijn om alle regeringspartijen zo ver te krijgen.”
Heeft u het gevoel dat u binnen deze meerderheid genoeg kan doen?
“Na de ontwikkelingen van de voorbije weken is het kernkabinet nog niet samen gekomen. Ik ga ervan uit dat dat nog gebeurt en dat er nog mogelijkheden zijn. Wat me wel stoort, is de stilte vandaag, ook van onze premier. Die is oorverdovend. Want wat er nu in Gaza gebeurt is echt on-ge-zien.”
Bron: De Standaard, 11 augustus 2025.